«Περιπλάνηση…»

Με τον μονολεκτικό τίτλο Περιπλάνηση, η έκθεση της Τάνιας Δρογώση περικλείει ολάκερα σύμπαντα από τον κύκλο ζωής του φυσικού κόσμου, ενώ συνειρμικά η καλλιτέχνις υπαινίσσεται τις αέναες περιπλανήσεις στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και την επίπονη πορεία με τις συνεχείς συναισθηματικές μεταπτώσεις. Η Δρογώση διατυπώνει ζωγραφικά ή με διάφορες τεχνικές της χαρακτικής τις μορφικές εναλλαγές στη φύση, τις φάσεις από την άνθηση στον μαρασμό, από τη φθορά στην αναγέννηση, και ενίοτε τη συνύπαρξη των αντιφατικών καταστάσεων, της αλλοίωσης και της ανάπλασης. Μέσα από τις φανταστικές αλλά ρεαλιστικής χροιάς συνθέσεις της ξεπροβάλλει μια συναρπαστική εικαστική αφήγηση με την απαράμιλλη γοητεία και τις χρωματικές διαβαθμίσεις του φυσικού τοπίου, τις μυρωδιές του στεριανού ανέμου, τις υφές των ξερόκλαδων και των αποσαθρωμένων δέντρων, τη συνύπαρξη χλωρού-ξηρού και τις διαδρομές του ζωογόνου και ελπιδοφόρου φωτός πάνω στη γη. Οι εικόνες της δεν είναι ωραιοποιημένες ειδυλλιακές τοπιογραφίες αλλά παραστάσεις αντικειμενικής πραγματικότητας, φιλοτεχνημένες νατουραλιστικά με εκφραστική διάθεση και περισσή ευαισθησία. Αποφεύγει τις εξωρα(σεις. Άλλωστε, όπως έλεγε και ο γλύπτης Αύγουστος Ροντέν: «Δεν διορθώνω τη φύση· απεναντίας, την αφήνω να με οδηγεί αυτή». Η εικαστικός αποδίδει με το χαρακτηριστικό προσωπικό της ιδίωμα άλλοτε λεπτομερειακά και άλλοτε περιγραφικά, με όγκους και χρώματα, τόσο το φυσικό κάλλος όσο και τις ανεπιτήδευτες αλλοιώσεις της υπαίθρου. Στο έργο της εναλλάσσονται δροσερά φυλλώματα, τρυφερά αγριόχορτα, πλούσιες βλαστήσεις, ανθοφόρα φυτά, καρποφόροι κλάδοι, αιωνόβιες συστάδες δέντρων μαζί με καταπατημένες περιοχές, κομμένους κλώνους, σάπια χόρτα και αποσυνθεμένα στοιχεία, ανάμεσα στα χώματα, τις λάσπες, τις πέτρες, τα ποτάμια. Οι τονικές διαβαθμίσεις στις χρωματικότητες των γήινων αποχρώσεων της ζωγραφικής της παλέτας μετατρέπονται σε σέπιες και ασπρόμαυρες επιφάνειες στα χαρακτικά της. Τεχνικές της χαλκογραφίας, όπως sugar-lift (μελάνι-ζάχαρη), οξυγραφίες, ακουατίντες, αναδεικνύουν τους ξυλώδεις κορμούς, τις πετρώδεις επιφάνειες, τις αιθέριες πόες και τις έντονες αντιθέσεις φωτεινών και σκιερών χώρων, και τα τοπία της μετατρέπονται σε μυστηριακές ανεξερεύνητες υπαίθριες εκτάσεις. Η Δρογώση γνωρίζει καλά τους νόμους της ορατότητας, τους ακολουθεί πιστά, και η σχεδιαστική της επιδεξιότητα την οδηγεί σε μια εξαιρετικά δομημένη τέχνη. Η απεικόνιση του φυσικού περιβάλλοντος στα έργα της εκτός από σαγηνευτική είναι ταυτόχρονα γαλήνια και ταραχώδης, ενώ παραπέμπει εννοιολογικά στη συναισθηματική χαρμολύπη, τη μελαγχολία σε συνδυασμό με τη χαρμονή, και συμβολίζει τις εν γένει ανθρώπινες υπαρξιακές αγωνίες.

Η περιγραφή των τοπίων από την Τ.Δ είναι μια μακρόχρονη θρησκευτική και επίμονη διαδικασία που λαμβάνει χώρα στο πεδίο του υποσυνειδήτου. Η εναλλαγή των εποχών πάνω στην Φύση συνδέεται με βαθιά συναισθήματα και παγώνει η ανακουφίζει τον θεατή. Σημασία για τον επισκέπτη της έκθεσης έχει το πως αποδίδεται αυτή η εικόνα με τα υλικά της ζωγραφικής, πως μετατρέπεται σε εικαστικό έργο μέσα από έναν αυτόματο μηχανισμό… Παλιό εικαστικό πρόβλημα στην ιστορία της τέχνης που βρήκε την λύση του σε πολλές εκδοχές. Η γνωριμία μου με την καλλιτέχνη μου επέτρεψε να παρατηρήσω την εμμονή της στην κατασκευή της «ύλης» σαν πρωτεύουσα αξία του πίνακα, του χώματος, του χόρτου, της πέτρας, του νερού, του υλικού κόσμου γενικότερα. Επίσης, η προσπάθεια της ισορροπίας στην σύνθεση σε μια ασύνθετη φύση οδηγεί σε αποτέλεσμα γαλήνης, στην εικόνα μιας φιλόξενης γης, σε ένα τοπίο που όσο και να έχει βασανιστεί από τον καιρό, μας περιμένει με έναν αισιόδοξο, ανοιχτό ορίζοντα… Η χειρονομία της είναι πυκνή, εμμονική, μαστιγώνει τον πίνακα μέχρι να μετατρέψει το χρώμα στο υλικό που περιγράφει, κρύβοντας με αυτήν την επιμονή της στην λεπτομέρεια το δέος για την «μεγάλη εικόνα», την Φύση, το θείο δημιούργημα, την μοναξιά του ανθρώπου, το πεπρωμένο. Σίγουρα δεν πρόκειται για μια εκδρομική περιπλάνηση, για την απλή καταγραφή ενός τοπίου. Το κάθε ξερό χόρτο έχει μια κίνηση, κάθε καμμένο δέντρο έχει ένα όνομα, το χώμα είναι φιλικό και περιμένει το πόδι σου, όλα είναι γνωστά από κάπου … Ο θεατής, η καλλιτέχνης εδώ, αντικρίζει τον ατίθασο, αφιλόξενο κόσμο όπως ένα παιδί που καλείται να βρει τον δρόμο του σε μια μεγάλη πόλη… Οι ψιθυρισμοί του τοπίου, η Φύση είναι μητέρα και οδηγός του περιηγητή. Μια τρυφερή μάτια απέναντι σε ένα σκληρό περιβάλλον.